Άρθρο του κ.Ρόζη Αργύρη: VIRTUAL REALITY. Μεγαλώνοντας με το facebook από τα έξι.

Μερικές επισημάνσεις για τα παιδιά και όχι μόνο…

Ακόμη κι αν δεν είναι κάποιος κοσμικός, δεν μπορεί να αμφισβητήσει τα συναρπαστικά οφέλη της διασύνδεσης (του διαδικτύου). Μαθαίνουμε καινούργια πράγματα, ανακαλύπτουμε ξεχασμένους γνωστούς, κάνουμε νέους φίλους, μοιραζόμαστε απόψεις, μαλώνουμε, ερωτευόμαστε, αγοράζουμε.

Στον καιρό της καραντίνας οι σχολικές αίθουσες μπήκαν στο σπίτι μας, ακόμη και η Θεία Λειτουργία! Φαίνεται ότι έχουμε την ελευθερία να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Έχουμε όμως την ελευθερία να διαμορφώνουμε τα θέλω μας, τον νου μας, τους χαρακτήρες μας; Μπορούμε να σκεφτούμε τι ΜΑΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ αργά αλλά σταθερά;

Θα προσπαθήσουμε να «αποκαλύψουμε» συνοπτικά μερικές πλευρές μιας καινούργιας πραγματικότητας. Ας μιλήσουμε σε δεύτερο πρόσωπο, για να διευκολύνουμε την αποκάλυψη. Τί κάνεις λοιπόν;

Επικοινωνείς διαρκώς, αλλά νιώθεις μόνος σου. Η μοναξιά σου τροφοδοτεί την επικοινωνία σου και η επικοινωνία σου δυναμώνει τη μοναξιά σου. Επικοινωνείς με τους «φίλους» σου στην Κρήτη και τη Γερμανία και έχεις ώρες να μιλήσεις με τον σύντροφο και τα παιδιά σου που είναι δίπλα σου.

Όσο περισσότερους φίλους κάνεις στο διαδίκτυο, τόσο λιγότεροι μένουν στην πραγματική σου ζωή. Ακόμη και όταν είσαι με δύο-τρεις πραγματικούς φίλους στο καφέ, εσύ επικοινωνείς με τους «άλλους». Το ίδιο κάνουν και οι άλλοι, ώσπου να επιστρέψουν στο σπίτι και τότε αρχίζουν να μιλάνε μεταξύ τους, ενώ πριν ένα τέταρτο ήταν μαζί. Κάνεις φίλους που δε θα γνωρίσεις ποτέ στις χαρές και στις λύπες, φοβάσαι τη μοναξιά αλλά σε τρομάζει η εγγύτητα.

Καταγράφεις εμπειρίες και στιγμές από τις οποίες απουσιάζεις. Αντί να ζεις τις εμπειρίες στην ακρογιαλιά, στο ηλιοβασίλεμα, στο πάρκο, στο καφέ και στην ταβέρνα, τις έχεις μετατρέψει σε στιγμές από τις οποίες απουσιάζεις. Χάνεις την ευχαρίστηση των εμπειριών. Οι στιγμές από μόνες τους δεν έχουν νόημα. Είσαι εδώ και αλλού, παντού και πουθενά. Σερφάρεις, στέλνεις sms και video, βλέπεις το κινητό. Ο τόπος αποκτά νόημα από τους απόντες, όχι από τους παρόντες.

Νιώθεις ανασφάλεια για τη γνήσια επικοινωνία. Αποφεύγεις τον τόνο της φωνής, τα γλωσσικά λάθη, την έκφραση του προσώπου, τη στάση του σώματος. Ποστάρεις φωτογραφίες σου για να φαίνεσαι πάντα trendy, ελκυστικός ή και προκλητικός αν το απαιτεί η περίσταση. Προσποιείσαι τον διάφανο αλλά νιώθεις ασφαλής μόνο αν είσαι αόρατος. Αντλείς ηδονή από την προσδοκία της αναγνώρισης, από τα likes και όταν είναι λίγα αγχώνεσαι, απογοητεύεσαι, γίνεσαι πιο αόρατος για να προστατευτείς.

Καλλιεργείς στα social media μια επιθυμητή εικόνα του εαυτού σου, κρύβεις τις αδυναμίες σου για χάρη της αναγνώρισης και των likes. Καταπνίγεις την έκφραση του αυθεντικού σου εαυτού και να που κοντεύεις να τον αγνοείς. Ποιος είσαι; Αυτός ή εκείνος; Χωρίς να το καταλάβεις μετατρέπεις τον εαυτό σου σε εικόνα και αντί να φροντίζεις για τον εαυτό σου, φροντίζεις για την εικόνα σου!

Έφτασες και να ερωτευτείς από το FB, έτσι πιστεύεις. Ποιος όμως ερωτεύτηκε; Ο πραγματικός σου εαυτός ή ο άλλος; Ποιόν ερωτεύτηκε; Κάποιον πραγματικό εαυτό ή έναν άλλον; Πώς μπορείς να ερωτευτείς χωρίς συγκινησιακή φόρτιση, χωρίς το βλέμμα, το άγγισμα, χωρίς να γνωρίζεις τον άλλον;

Φοβάσαι μήπως σου κλέψουν τα προσωπικά δεδομένα, κατηγορείς τους συνωμότες, ενώ τους τα έχεις δώσει όλα. Η εικόνα σου γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης, μετατρέπεις την ιδιωτική σου ζωή σε δημόσια, ο καθένας μπορεί να μάθει ό,τι θέλει για σένα. Το διαδίκτυο γνωρίζει πιο πολλά για σένα απ’ ότι εσύ για τον ίδιο σου τον εαυτό.

Η λύση; Η προοπτική;

Αν πολεμάς την τεχνολογία είναι σαν να πολεμάς το μέλλον, σαν να αγνοείς τα χίλια δυο επιτεύγματα. Είναι σαν να πολεμούσε κάποιος παλιότερα τον ηλεκτρισμό, τα αεροπλάνα, την τηλεόραση και το πλυντήριο. Με το μαχαίρι κόβεις το ψωμί αλλά και σκοτώνεσαι. It cuts both sides, όπως λένε και οι Άγγλοι (κόβει και από τις δύο πλευρές).
Ευτυχώς ή δυστυχώς είσαι «καταδικασμένος» να ζεις στην ελευθερία σου. Εσύ μπορείς μόνο να διαλέξεις τα δεσμά σου.

Αργυριος Ρόζης
Λάτρης της τεχνολογίας και απών από τα social media.